- πάνιον
- Αρχαία πόλη της Θράκης στην Προποντίδα, στα νότια της Ραιδεστού. Από την πόλη αυτή καταγόταν ο ιστορικός Πρίσκος, που είναι γνωστός και ως Π. ο Πανίτης ή Πανιεύς. Η πόλη αναφέρεται κυρίως στα χρόνια των βασιλιάδων Ευμένη B’ και Αττάλου A’. Στα ρωμαϊκά χρόνια κυριεύθηκε από τους Ρωμαίους. Στα βυζαντινά χρόνια ήταν οχυρή πόλη που αναφέρεται και με το όνομα Πανόνιον ή Πάνιον. Στα χρόνια του Λέοντα Ίσαυρου (717-41) την πολιόρκησε, χωρίς επιτυχία, ο ηγεμόνας των Βουλγάρων Κρούμος. Επί εποχής Μιχαήλ B’ (820-29) πήγε με το μέρος του αποστάτη στρατηγού Θωμά.
Η πόλη καταστράφηκε στον σεισμό του 1065, και την καταστροφή της ολοκλήρωσε ο ηγεμόνας των Βουλγάρων Ιωάννης ο Σκυλοϊωάννης, που την κατάσκαψε. Από τότε ερημώθηκε και οι λίγοι κάτοικοί της που διασώθηκαν εγκαταστάθηκαν στη Βουλγαρία.
Στο χώρο της αρχαίας Π. σώζονται αρκετά ερείπια, κυρίως σ’ έναν λόφο. Το αρχαιότερο μνημείο στο οποίο αναγράφεται το όνομα της πόλης είναι ένα βάρος (σταθμός) του 1ου αι. π.Χ.
Με το όνομα Π. λέγεται και ακρωτήριο της ευρωπαϊκής ακτής του Βοσπόρου. Το ακρωτήριο αυτό αναφέρεται και στη λατινική μετάφραση του Ανάπλου του Βοσπόρου του Διονυσίου του Βυζαντίου. Οι νεότεροι Έλληνες το ονομάζουν Φαναράκι, από τον ερειπωμένο παλιό φάρο που υπάρχει εκεί.
* * *(I)τὸ, Αβλ. πάνιος.————————(II)τὸ, Αβλ. πάνια.
Dictionary of Greek. 2013.